بی توجهی مسئولان به صنعت نساجی، ضربه به اقتصاد کشور
صنعت پوشاک و نساجی یکی از صنایعی است که تولیدات آن کاربرد زیادی بین مردم دارد؛ اما در سالهای اخیر متأسفانه با تصمیمات اشتباه از سوی مسئولان در این حوزه راه را برای واردکنندگان صنعتی نساجی باز کرده و موجب افول این صنعت در کشور شده اند.
به گزارش پایگاه خبری ایرتانا به نقل از خبرگزاری بازار، اصفهان در دوره‌ای از حیث وجود کارخانه‌های نساجی و فعالیت گسترده در این عرصه، مهمترین شهر در ایران بود. آغازین سالهای قرن گذشته بود که اولین گام‌ها برای ایجاد کارخانه‌های نساجی در این شهر برداشته شد؛ کارخانه‌ها یکی پس از دیگری پا گرفتند و ایرانی که در حال گذر از دوران سنت به مدرنیته بود، با جذب هزاران کارگر در این عرصه، به قطب محصولات ریسندگی و بافندگی تبدیل شد.
سرعت سیر اصفهان در عرصه نساجی و بافندگی، اگر مانند یک قرن پیش ادامه پیدا می‌کرد؛ حالا نه تنها بیکاری در این شهر بیداد نمی‌کرد بلکه می توانست در صادرات بهترین پارچه‌ها شهره منطقه و جهان باشد.
طبق آمارها، از ۹ هزار و ۲۰۰ واحد صنعتی اصفهان، ۲۴ درصد به حوزه نساجی اختصاص دارد. یعنی حدود دو هزار و ۳۰۰ واحد و چیزی حدود ۱۱۷ هزار نیروی کار. البته تقریبا ۷۵ درصد این واحدها به تولید فرش ماشینی اختصاص دارد؛ مابقی هم در اختیار تولید الیاف و نخ و پارچه است.
جمشید بصیری رئیس انجمن صنایع نساجی ایران که خود از بنیان‌گذاران کارخانه‌های نساجی در ایران و اصفهان است، در گفت‌وگو با بازار به سابقه این استان در نساجی اشاره می‌کند و می‌گوید: اصفهان سالهای زیادی قطب نساجی کشور بود و قوی‌ترین رکن این عرصه در طول چند دهه به شمار می‌رفت.
او مثالی از عملکرد ترکیه در حوزه نساجی می‌زند و ادامه می‌دهد: این کشور سالهای سال، خریدار ضایعات شرکت پلی اکریل اصفهان بود. آن‌ها را می‌خرید و در تولیدات خود به کار می‌برد؛ اما به محض اینکه نخستین کارخانه پلی استر را در کشور خود راه اندازی کردند، ورود این محصولات را ممنوع و به این صورت از تولیدات خود حمایت نمودند.
رئیس انجمن صنایع نساجی ایران تأکید می‌کند: اشتباهی که ما انجام دادیم این بود که به واردکنندگان صنعتی نساجی بسیار بها دادیم، در حالی که می‌توانستیم از تولید داخلی خود برای حفظ جایگاه و موقعیتش، حمایت کنیم؛ همین اشتباه منجر به شکست صنعت داخلی ما شد.
محمد ذره‌بینی، رئیس دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان درباره این موضوع می‌گوید: ضعف تولید و بازار ناشی از عدم همراهی صنعت مد و پوشاک با صنعت نساجی است.
ذره‌بینی ادامه می‌دهد: دو کشور ترکیه و ایتالیا و البته بسیاری از کشورهای دیگر، عملکرد هماهنگی در صنایع نساجی و پوشاک دارند و همچنین از توان و ظرفیت یکدیگر استفاده می‌کنند؛ اما در ایران این دو صنعت از یکدیگر دور هستند و علت اینکه ترکیه بازار پوشاک ایران را در دست دارد؛ همین موضوع است.
سید آرش امامی دبیر کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی اصفهان نیز با آمار و ارقام این مشکل را مجددا بیان می‌کند؛ او با اشاره به اینکه صنعت نساجی در اصفهان از ریسندگی، بافندگی، رنگرزی، بافت و پوشاک تشکیل شده است، اظهار می‌کند: نزدیک به ۸۰ درصد تولیدات صنعت نساجی در استان تا قبل از تولید پوشاک است و از بعد مرحله پوشاک، سهم اصفهان از کشور به ۱.۹ دهم درصد می‌رسد.
سهل آبادی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان نیز از بُعدی دیگر به ضعف صنعت نساجی اصفهان اشاره می‌کند و راهکار آن را حمایت از شرکت‌های دانش بنیان ذکر می‌کند.
وی افزود: لازم است شرکت‌های دانش بنیان در حوزه تأمین ماشین آلات صنعت نساجی وارد شوند. تجربه نشان داده است که ورود شرکت های دانش بنیان می تواند بسیاری از مشکلات در حوزه تأمین ماشین آلات و قطعات مربوط به آن‌ها را حل کند.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان با اشاره به اینکه تا چندی پیش هم کارخانجات این صنعت در سطح استان فعال بودند، می‌گوید: با توجه به بحران های اقتصادی طی سال های گذشته بسیاری از این کارخانجات نیروهای خود را تعدیل کردند.
وی مجدداً تأاکید می‌کند: یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان صنعت نساجی در سطح استان و حتی کشور، فرسودگی ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی است. دلیل اصلی آن پایین بودن ارزش پول ملی است که صنعتگران نتوانسته‌اند تجهیزات و ماشین آلات نو برای کارگاه ها و کارخانجات خود خریداری کنند.
رئیس هیئت مدیره انجمن کارفرمایان صنعت نساجی اصفهان، درباره افول این حوزه می‌گوید: در دنیا دولت کارفرمای خوبی نیست و در ایران این مسئله را با شدت بیشتری شاهد هستیم؛ از عوامل ضعف در صنعت نساجی، دخالت دولت‌هاست که در سالهای اخیر این دخالت‌ها سبب شده تا تعدادی از صنایع بزرگ از عرصه فعالیت خارج شده یا ضعیف شوند.
حبیب‌الله شاه‌کرمی بیان می‌کند: در دوره‌ای اصفهان، بیش از ۵۰ درصد تولیدات نساجی ایران را در دست داشت که اکنون این رقم بسیار کاهش یافته است؛ ۲۵ سال پیش میزان صادرات صنعت نساجی بالغ بر یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است که در زمان کنونی به ۶۰۰ میلیون دلار رسیده است.
به بیان دیگر، از علل ضعف نساجی می‌توان به عوامل مختلفی اشاره کرد، از جمله دوری صنعت پوشاک از صنعت نساجی، دخالت دولت‌ها و واگذاری‌های بی حساب و کتاب کارخانه‌ها، عدم حمایت از شرکت‌های دانش بنیان، تجهیزات فرسوده و دوری از فناوری روز و غیره اما حالا فعالان این عرصه ضعف‌ها و قوت‌ها را شناخته و از تهدیدها و فرصت‌ها به خوبی آگاه هستند.
برنامه جامعی برای دوباره جان گرفتن صنعت نساجی در کشور می‌تواند مسیر اشتباه گذشته را اصلاح کند تا رونق این صنعت، اقتصاد کشور را همراه با خود ارتقا دهد؛ صنعت پوشاک محل درآمدزایی و ارزش افزوده است و سرمایه‌گذاری در تمام زنجیره تأمین این حوزه، راه دوری نمی‌رود.
